Scope and content
Zawartość
1913-1939 1. Dział Ogólno-Organizacyjny [sygn. 1-6] - protokoły i uchwały Rady i Zarządu
gminy 2. Dział Finansowo-Budżetowy [sygn. 7-10] - budżet gminy 3. Dział Gospodarki
Gminnej [sygn. 11] - statystyka dotycząca zbiorów rolnych 1939-1944 1. Dział Ogólno-Organizacyjny
[sygn. 12-18] - realizacja zarządzeń władz okupacyjnych, postanowienia wójta, kontrole
działalności, opis gminy 2. Dział Finansowo-Budżetowy [sygn. 19-24] - budżet i kontyngent
3. Dział Gospodarki Gminnej [sygn. 25-32] - sprawy dotyczące dróg i mostów, melioracji,
leśnictw, wyjazdów na roboty rolne, przemysłu i handlu oraz statystyka gminna 4. Dział
Administracji Społecznej [sygn. 33-37] - gruntów i pomieszczeń szkolnych, epidemie,
wykazy bezrobotnych i sprawy dotyczące budownictwa 5. Dział Administracyjny [sygn.
38-53] - statystyka osobowa, sprawy jeńców polskich, postawa ludności wobec okupanta,
księgi ruchu ludności
Record creators history
Dzieje ustrojowe
Administracja samorządowa szczebla gminnego powstała na podstawie dekretu królewskiego
z 23 lutego 1809 r. „organizacja gmin miejskich i wiejskich” [D.P.K.W t. 1, s. 201-209]
oraz postanowieniach namiestnika z 3 lutego 1816 r. „Organizacja władz administracyjnych”
[D.P.K.P T. 2, s. 31-68] i z 30 maja 1818 roku „urządzenie gmin i wójtów„ [D.P.K.P
t. 6 s. 34-41]. Władzę wykonawczą w gminie sprawował wójt. Rada gminy pochodziła z
nominacji. Ukazy „o urządzeniu gmin wiejskich” z 3 marca 1859 r. [D.P.K.P t. 53 s.
5-17] i 19 lutego 1864 r. [D.P.K.P. t. 62, s. 37-93] wprowadziły nowy ustrój gminy
wiejskiej rozszerzając jej obszar terytorialny. Każda gmina miała składać się z wiosek
i kolonii zamieszkanych przez włościan oraz folwarków i dworów. Wioski i kolonie miały
tworzyć oddzielne gromady, na czele których stał sołtys. Organem uchwalającym i kontrolującym
na szczeblu gromady były zebrania gromadzkie, a na terenie gminy - zebrania gminne.
Organem zarządzającym i wykonawczym był wójt i sołtysi. Po odzyskaniu niepodległości
organizację gminy i samorządu gminnego regulował dekret z 27 listopada 1918 r. „o
utworzeniu rad gmin na obszarze byłego Królestwa Kongresowego” [Dz.P.P.P. Nr 18, poz.
48]. Praktycznie utrzymano w mocy przepisy carskiego ukazu z 1864 r. Według tego dekretu
na administrację gminną składały się: zgromadzenie gminne jako władza uchwałodawcza
w sprawach samorządowych, rada gminna jako reprezentacja ludności, wójt gminy jako
organ wykonawczy zarządzający urzędem gminy i sołtysi. Ustawa z 23 marca 1933 r. „O
częściowej zmianie ustroju samorządu terytorialnego” [Dz. U.R.P. Nr 35 poz. 294] ustanowiła
jako organ zarządzający i wykonawczy - zarząd gminy na czele z wójtem. Kadencję Rady
przedłużono z trzech do pięciu lat. Po zakończeniu działań wojennych w 1939 r. i utworzeniu
przez niemieckiego okupanta Generalnej Guberni, zlikwidowano samorząd gminny. Rozporządzeniem
„o zarządzie gmin polskich” z 28 listopada 1939 r. [Dziennik Rozporządzeń Generalnego
Gubernatora, Kraków 1939 s. 71-72] ustanowiono urząd burmistrza podporządkowany władzom
okupacyjnym. Bezpośrednią władzę nadrzędną nad gminą sprawował starosta. W 1945 r.
przywrócona została przedwojenna organizacja samorządu gminnego. Powołane do życia
ustawą z 11 listopada 1944 r. „o organizacji i zakresie działania rad narodowych”
[Dz. U. 1944, Nr 5 poz. 22] i dekretem PKWN z 23 listopada 1944 r., „o organizacji
i zakresie działania samorządu” gminne rady narodowe stały się organami uchwalającymi,
zaś zarządy gmin pełniły funkcje zarządzające i wykonawcze. Siedziba – Łączany Organ
samorządu i administracji państwowej szczebla gminnego. Zakres działania: do rad gminnych
należało przygotowanie wniosków i budżetu na zebranie gminne, czuwanie nad wykonaniem
uchwał zebrania, powoływanie komisji stałych i doraźnych, zawiadywanie nieruchomościami
i funduszami należącymi do gminy lub przez nią zarządzanymi, dozór nad instytucjami
i zakładami gminnymi, mianowanie i kontrola urzędników gminnych. Z kolei do kompetencji
Urzędu Gminy [od 1933 roku Zarządu Gminy] należało: realizacja praw i przepisów jednostek
nadrzędnych, pilnowanie poboru podatków, sprawiedliwy rozkład na mieszkańców ciężarów
i powinności, dbanie o gospodarkę gminą, utrzymanie dróg i mostów oraz porządku w
gminie. Zakres terytorialny - gmina Zalesice w powiecie radomskim
System of arrangement
Układ akt w zespole
- 01 1913-1939
- 02 1939-1944
Conditions governing access
Other finding aids
Informacje o innych pomocach ewidencyjnych
inwentarz książkowy
Extent
54 j.a. jednostka archiwalna, .78 mb. metr bieżący
Genre of the material
aktowe materiały archiwalne - 54 j.a. .78 mb.
Extent
0 j.a. jednostka archiwalna, 0 mb. metr bieżący
Keywords
Indeks geograficzny
Geographic names:
Antoniów
Kolonia Polany
Łączany
Łączany
Modrzejowice
Modrzejowice
Niemcy
Podgórki
Podgórki
Podgórki kol.
Podsuliszka
Polany
Polany kol.
Pomorzany
Pomorzany
Pomorzany kol.
Suliszka
Suliszka
Wilczna
Wilczna
Zalesice
Zalesice
Zalesice kol.
Language of the material
polski
rosyjski
Record creator
Aktotwórca: Akta gminy Zalesice
Inne nazwy twórcy:
Content provider
Archiwum Państwowe w Radomiu
(ul. Wernera 7, 26-600 Radom)