Scope and content
Zawartość
Zawartość zespołu stanowią akta Zarządu Gminy z lat 1910-1935 1. Dział Ogólno-Organizacyjny
[sygn. 1-26] akta z lat 1910-1935 - księgi uchwał zgromadzenia gminnego i zebrań wiejskich,
protokóły zebrań wiejskich, akta wyborcze ciał samorządowych, wykazy pracowników samorządu
gminnego, 2. Dział Finansowo-Budżetowy [sygn. 27-29] akta z lat 1917-1929 - rozkład
i kontrola podatków 3. Dział Gospodarki Gminnej [sygn. 30-33] akta z lat 1919-1934
- informacje o przedsiębiorstwach na terenie gminy oraz o reformie i statystyce rolnej.
4. Dział Administracyjny [sygn. 34-43] akta z lat 1919-1931 - dane statystyczne i
spisy osób mających prawo głosu na zebraniach gminnych.
Record creators history
Dzieje ustrojowe
Administracja samorządowa szczebla gminnego powstała na podstawie dekretu królewskiego
z 23 lutego 1809 r. „organizacja gmin miejskich i wiejskich” [D.P.K.W t. 1, s. 201-209]
oraz postanowieniach namiestnika z 3 lutego 1816 r. „Organizacja władz administracyjnych”
[D.P.K.P T. 2, s. 31-68] i z 30 maja 1818 roku „urządzenie gmin i wójtów„ [D.P.K.P
t. 6 s. 34-41]. Władzę wykonawczą w gminie sprawował wójt. Rada gminy pochodziła z
nominacji. Ukazy „o urządzeniu gmin wiejskich” z 3 marca 1859 r. [D.P.K.P t. 53 s.
5-17] i 19 lutego 1864 r. [D.P.K.P. t. 62, s. 37-93] wprowadziły nowy ustrój gminy
wiejskiej rozszerzając jej obszar terytorialny. Każda gmina miała składać się z wiosek
i kolonii zamieszkanych przez włościan oraz folwarków i dworów. Wioski i kolonie miały
tworzyć oddzielne gromady, na czele których stał sołtys. Organem uchwalającym i kontrolującym
na szczeblu gromady były zebrania gromadzkie, a na terenie gminy - zebrania gminne.
Organem zarządzającym i wykonawczym był wójt i sołtysi. Po odzyskaniu niepodległości
organizację gminy i samorządu gminnego regulował dekret z 27 listopada 1918 r. „o
utworzeniu rad gmin na obszarze byłego Królestwa Kongresowego” [Dz.P.P.P. Nr 18, poz.
48]. Praktycznie utrzymano w mocy przepisy carskiego ukazu z 1864 r. Według tego dekretu
na administrację gminną składały się: zgromadzenie gminne jako władza uchwałodawcza
w sprawach samorządowych, rada gminna jako reprezentacja ludności, wójt gminy jako
organ wykonawczy zarządzający urzędem gminy i sołtysi. Ustawa z 23 marca 1933 r. „O
częściowej zmianie ustroju samorządu terytorialnego” [Dz. U.R.P. Nr 35 poz. 294] ustanowiła
jako organ zarządzający i wykonawczy - zarząd gminy na czele z wójtem. Kadencję Rady
przedłużono z trzech do pięciu lat. Po zakończeniu działań wojennych w 1939 r. i utworzeniu
przez niemieckiego okupanta Generalnej Guberni, zlikwidowano samorząd gminny. Rozporządzeniem
„o zarządzie gmin polskich” z 28 listopada 1939 r. [Dziennik Rozporządzeń Generalnego
Gubernatora, Kraków 1939 s. 71-72] ustanowiono urząd burmistrza podporządkowany władzom
okupacyjnym. Bezpośrednią władzę nadrzędną nad gminą sprawował starosta. W 1945 r.
przywrócona została przedwojenna organizacja samorządu gminnego. Powołane do życia
ustawą z 11 listopada 1944 r. „o organizacji i zakresie działania rad narodowych”
[Dz. U. 1944 Nr 5 poz. 22] i dekretem PKWN z 23 listopada 1944 r., „o organizacji
i zakresie działania samorządu” gminne rady narodowe stały się organami uchwalającymi,
zaś zarządy gmin pełniły funkcje zarządzające i wykonawcze. Siedziba – Błotnica Organ
samorządu i administracji państwowej szczebla gminnego. Zakres działania: do rad gminnych
należało przygotowanie wniosków i budżetu na zebranie gminne, czuwanie nad wykonaniem
uchwał zebrania, powoływanie komisji stałych i doraźnych, zawiadywanie nieruchomościami
i funduszami należącymi do gminy lub przez nią zarządzanymi, dozór nad instytucjami
i zakładami gminnymi, mianowanie i kontrola urzędników gminnych. Z kolei do kompetencji
Urzędu Gminy [od 1933 roku Zarządu Gminy] należało: realizacja praw i przepisów jednostek
nadrzędnych, pilnowanie poboru podatków, sprawiedliwy rozkład na mieszkańców ciężarów
i powinności, dbanie o gospodarkę gminą, utrzymanie dróg i mostów oraz porządku w
gminie. Zakres terytorialny - gmina Błotnica w powiecie radomskim.
System of arrangement
Conditions governing access
Other finding aids
Informacje o innych pomocach ewidencyjnych
inwentarz książkowy
Extent
43 j.a. jednostka archiwalna, .5 mb. metr bieżący
Genre of the material
aktowe materiały archiwalne - 0 j.a. 0 mb.
Extent
0 j.a. jednostka archiwalna, 0 mb. metr bieżący
Keywords
Indeks geograficzny
Geographic names:
Błotnica
Czyżówka
Górna Wola
Górna Wola
Gózd
Gutów
Gutów
Kadłubek
Kadłubek
Kiełbów
Kobylnik
Kobylnik
Ludwików
Makrosęk
Nowa Wola
Pierzchnia
Sopot
Trąbki
Wola Gózdowska
Language of the material
polski
rosyjski
Record creator
Aktotwórca: Akta gminy Błotnica
Inne nazwy twórcy:
Content provider
Archiwum Państwowe w Radomiu
(ul. Wernera 7, 26-600 Radom)