Dzieje ustrojowe
Materiały rodziny Prochazków stanowią spuściznę archiwalną. W zespole tym znajdują
się materiały po Janie, Marii, Janie Marianie, Józefie, Stanisławie, Helenie, Władysławie
Prochazka. Rodzina ta na przełomie XIX i XX wieku nie była w mieście Przemyślu zbyt
znaną. Na podstawie materiałów archiwalnych zgromadzonych w tym zespole trudno jest
ustalić genealogię rodziny Prochazków. Nie wiemy, od jakiego czasu zamieszkała w Przemyślu.
Z treści pozostawionych materiałów dowiadujemy się, że najstarszy członek rodziny
Jan (ur. 20.V 1860 r., zmarły 15.XI 1919 r.) był z zawodu zegarmistrzem i prowadził
warsztat. Jego żoną była Maria (ur. 8. I 1859 r., zmarła 20.VIII 1931 r.), z którą
miał pięcioro dzieci. Najstarszy syn Jan Marian urodził się 19.I 1889 r. w Przemyślu.
Po uzyskaniu matury w C.K. Gimnazjum z wykładowym językiem polskim w Przemyślu w 1907
r., rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Lwowskiego, gdzie w 1911 r. otrzymał
absolutorium, a później w 1916 r. stopień doktora. Jeszcze w 1913 roku wstąpił do
sędziowskiej służby przygotowawczej. Po złożeniu egzaminu sędziowskiego w dniu 6.V
1916 r. mianowany został sędzią. Następnie pełnił obowiązki wiceprokuratora, a później
prokuratora. W 1934 roku został mianowany przez Ministra Sprawiedliwości prezesem
Sądu Okręgowego w Przemyślu. Podczas okupacji niemieckiej pełnił obowiązki nauczyciela
w polskiej Szkole Handlowej w Przemyślu. Po ustąpieniu okupanta bezwłocznie przystąpił
(5.VIII 1944 r) do reaktywowania sądów okręgu przemyskiego i na stanowisku prezesa
pozostał aż do czasu przejścia na emeryturę, tj. 5 lipca 1950 roku. Zmarł 3. II 1956
r i został pochowany w grobowcu rodzinnym na Cmentarzu Głównym w Przemyślu. Najstarsza
córka Józefa Helena Prochazka urodziła się 19.I 1891 r. Po ukończeniu Szkoły wydziałowej
żeńskiej im. św. Jadwigi w Przemyślu rozpoczęła naukę w C.K. Seminarium Nauczycielskim
Żeńskim w Przemyślu, gdzie w 1910 r. uzyskała maturę. W latach 1912 i 1917 po zdaniu
egzaminów otrzymała patent na nauczyciela szkół ludowych, później zaś na nauczyciela
szkół wydziałowych. Jako nauczycielka pracowała już od 1910 r. w okolicznych wiejskich
szkołach ludowych. W 1917 roku rozpoczęła pracę w Szkole wydziałowej żeńskiej im.
Grzegorza Piramowicza w Przemyślu. Od 1922 r. uczyła matematyki i fizyki w Prywatnym
Seminarium Nauczycielskim Żeńskim P.P. Benedyktynek w Przemyślu. 4.XII 1930 r. uzyskała
dyplom na nauczyciela szkół średnich ogólnokształcących. W okresie II wojny światowej
najpierw pracowała w sowieckich szkołach, później za okupacji niemieckiej w Publicznej
Szkole Rzemieślniczej dla Krawczyń w Przemyślu. Po zakończeniu wojny pracowała w przemyskich
liceach: Państwowym Gimnazjum i Liceum Żeńskim w Przemyślu oraz w Liceum Ogólnokształcącym
w Przemyślu -Zasaniu. Przeszła na emeryturę 1.X. 1965 r. Zmarła w Przemyślu 23.II
1978 r. Trzecie dziecko Jana i Marii imieniem Stanisława urodziła się 2.II 1893 w
Przemyślu. Również uczęszczała do Szkoły wydziałowej żeńskiej im. św. Jadwigi w Przemyślu
i świadectwo dojrzałości uzyskała w C.K. Seminarium Nauczycielskim Żeńskiem w Przemyślu
w 1912 r. Patent na nauczycielkę szkół ludowych otrzymała w 1915 r. a w 1928 roku
uzyskała świadectwo ukończenia Państwowego Wyższego Kursu Nauczycielskiego. Pracę
nauczycielską rozpoczynała w 1912 r. szkołach ludowych w podprzemyskich wsiach, m.in.
w Byble, Bolestraszcach i Hermanowicach. Od 1927 roku uczyła w szkołach powszechnych
na terenie miasta Przemyśla. Była to m.in. 7 klasowa szkoła powszechna im. A. Mickiewicza,
7 klasowa szkoła powszechna im. św. Jadwigi. Przez pewien okres (1934 r.) pełniła
funkcję kierowniczki szkoły. Przez lata II wojny światowej również pracowała w szkołach
powszechnych jako nauczycielka geografii. W latach 1941-1944 była kierowniczką w następujących
szkołach w Przemyślu: szkole powszechnej nr 3, 7 klasowej szkole powszechnej żeńskiej
nr 1 i 7 klasowej szkole powszechnej im. św. Jadwigi. Po wojnie uczyła m.in. w Szkole
Podstawowej im. Konarskiego w Przemyślu i Szkole Podstawowej nr 11 w Przemyślu. Na
emeryturę przeszła w 1963 roku, pracując jeszcze w szkołach na pół etatu. Zmarła 8.II
1978 r. w Przemyślu. Helena Józefa Prochazka urodziła się 10. X 1897 r. w Przemyślu.
Również jak starsze siostry najpierw chodziła do Szkoły wydziałowej żeńskiej im. św.
Jadwigi w Przemyślu a później do C.K. Seminarium Nauczycielskiego Żeńskiego w Przemyślu,
gdzie 21.VI 1917 r. uzyskała świadectwo dojrzałości. Po uzyskaniu patentu na nauczyciela
szkół powszechnych (1922r.), w 1929 roku otrzymała świadectwo Państwowego Wyższego
Kursu Nauczycielskiego. Pracę nauczycielską podjęła jeszcze w 1917 r. w szkołach ludowych
m.in. w Wyszatycach, Miżyńcu, Niżankowicach i Hermanowicach. Od 1933 roku pracowała
w przemyskich szkołach powszechnych, m.in. w szkole powszechnej męskiej im. G. Piramowicza
i szkole powszechnej im. J. Słowackiego. Podczas okupacji sowieckiej od 10.X 1939
r. była zatrudniona w średniej szkole im. A. Mickiewicza w Przemyślu, skąd została
zwolniona w wyniku redukcji etatów. W okresie okupacji niemieckiej pracowała w Publicznej
Szkole Gospodarstwa Domowego w Przemyślu. Z dniem 28 VIII 1944 r. rozpoczęła pracę
jako nauczycielka w szkole powszechnej im. św. Jadwigi w Przemyślu. Później pracowała
jeszcze w szkole powszechnej im. St. Konarskiego, Szkole Podstawowej nr 1 im. T. Czackiego
i Szkole Podstawowej nr 9 w Przemyślu. W roku 1960 przeszła na emeryturę. Zmarła 18.
X 1976 r. w Przemyślu. Najmłodszy syn Jana i Marii – Władysław Prochazka urodził się
21 września 1900 r. w Przemyślu. Niestety, w związku z brakiem materiałów źródłowych,
na temat jego biografii nie możemy podać zbyt wielu szczegółów. Z zachowanej korespondencji
z siostrami wiemy, że wyjechał z Przemyśla do Warszawy, gdzie się ożenił i miał syna
Jana. [Na podstawie wstępu do inwentarza, oprac. A. K. Mielnik, Przemyśl 2002]
95 j.a. jednostka archiwalna, .45 mb. metr bieżący
aktowe materiały archiwalne - 95 j.a. .45 mb.
0 j.a. jednostka archiwalna, 0 mb. metr bieżący
Aktotwórca: Materiały rodziny Prochazków
Inne nazwy twórcy:
Archiwum Państwowe w Przemyślu
(ul. Lelewela 4, 37-700 Przemyśl)