Informacje ogólne
Scope and content
Zawartość
Materiały archiwalne zespołu w przeważającej części stanowią akta postępowań sądowych.
Największą liczbę archiwaliów tworzą materiały dotyczące postępowań cywilnych, które
obejmują blisko pięćdziesiąt dwa procent zespołu. W materiałach tych dominują sprawy
o uznanie ojcostwa i alimenty. Dużą liczbę archiwaliów stanowią również akta spraw
karnych, które tworzą prawie czterdzieści jeden procent zespołu. Są to materiały dotyczące
spraw karnych z oskarżenia publicznego i prywatnego oraz sprawy karne dotyczące nieletnich.
Mniej liczne są natomiast akta postępowań w sprawach cywilnych niespornych, spośród
których zachowały się tylko sprawy o uznanie za zmarłego i stwierdzenie zgonu. W skali
szczątkowej zachowały się akta ogólne sądu. W zespole brak repertoriów i skorowidzów.
Record creators history
Dzieje ustrojowe
Sąd Powiatowy w Lesznie rozpoczął swoją działalność z dniem 1 stycznia 1951 r. na
podstawie Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 27 listopada 1950 r. o dostosowaniu
sądów powszechnych do nowych przepisów ustrojowych i o zniesieniu sądów zbędnych.
Jego powstanie związane było z reformą ustroju sądów powszechnych, która zakładała
dostosowanie wymiaru sprawiedliwości do podziału administracyjnego państwa. W całym
kraju utworzone zostały sądy powiatowe, których obszar działania pokrywał się z właściwością
miejscową powiatowych rad narodowych. Przepisy rozporządzenia przewidywały przekształcenie
dotychczas funkcjonującego Sądu Grodzkiego w Lesznie w Sąd Powiatowy dla powiatu leszczyńskiego.
Podstawą prawną działania Sądu była Ustawa z dnia 20 lipca 1950 r. o zmianie prawa
o ustroju sądów powszechnych, która przekształcała dotychczasowy model ustroju sądów
powszechnych wprowadzony jeszcze Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskie
z dnia 6 lutego 1928 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych. Zgodnie z nową ustawą
wymiar sprawiedliwości w Polsce miały sprawować sądy powiatowe, sądy wojewódzkie oraz
Sąd Najwyższy. Sąd Powiatowy w Lesznie był sądem pierwszej instancji, który orzekał
we wszystkich sprawach karnych i cywilnych, które nie były zastrzeżone do właściwości
rzeczowej sądów wojewódzkich oraz udzielał pomocy sądowej innym sądom. Odwołania od
wyroków tego Sądu kierowane były do Sądu Wojewódzkiego w Poznaniu. Od prawomocnych
wyroków mogły być również wnoszone odwołania do Sądu Najwyższego w ramach nadzwyczajnych
środków odwoławczych. Taki podział wynikał z dwuinstancyjnego modelu sądownictwa,
który obowiązywał w Polsce. Sąd Powiatowy zobowiązany był do sprawowania nadzoru nad
sądami społecznymi, prowadzenia ksiąg wieczystych oraz prowadzenia postępowań egzekucyjnych
w sprawach cywilnych. W kompetencjach leszczyńskiego Sądu było również prowadzenie
rejestrów przekazanych ustawami sądom powiatowym, w tym rejestrów handlowych. Sprawy
rejestrowe prowadzone były dla okręgów następujących Sądów Powiatowych: w Gostyniu,
Kościanie, Lesznie, Rawiczu i Wolsztynie. Sądy powiatowe składały się z prezesa, wiceprezesa
i sędziów. W większych sądach tworzone były wydziały karne i cywilne – taki sposób
organizacji obowiązywał w Sądzie Powiatowym w Lesznie. Minister sprawiedliwości mógł
również tworzyć w sądach powiatowych wydziały dla nieletnich. Wydział taki został
utworzony w leszczyńskim Sądzie w roku 1960 dla okręgów Sądów Powiatowych w Gostyniu,
Jarocinie, Kościanie, Lesznie, Rawiczu i Wolsztynie. Likwidacja Sądu Powiatowego w
Lesznie nastąpiła w połowie roku 1975 roku i związana była z wprowadzeniem dwupoziomowego
podziału administracyjnego państwa. Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia
31 maja 1975 r. w sprawie utworzenia sądów wojewódzkich i sądów rejonowych oraz ustalenia
ich siedzib i obszarów właściwości powołany został do życia Sąd Rejonowy w Lesznie
dla miast: Kościan, Krzywiń, Leszno, Osieczna, Rydzyna, Śmigiel i Wschowa oraz gmin:
Bucz, Kościan, Krzemieniewo, Krzywiń, Lipno, Mochy, Osieczna, Przyczyna Dolna, Racot,
Rydzyna, Śmigiel, Stare Bojanowo, Święciechowa, Wijewo i Włoszakowice.
Source of acquisition
Przejęcia akt
- 1. Przejęto do Archiwum Państwowe w Lesznie 2002-10-10
Numer Księgi nabytków 875 z lat [1945] 1950-1975 [1979] Forma przejęcia dopływ
Stan fizyczny dobry Rodzaj A Uwagi Sąd Rejonowy w Lesznie
- 2. Przejęto do Archiwum Państwowe w Lesznie 2006-06-08
Numer Księgi nabytków 1212 z lat [1912-1950] 1950-1975 [1976] Forma przejęcia dopływ
Stan fizyczny dobry Rodzaj A Uwagi Sąd Rejonowy w Lesznie
- 3. Przejęto do Archiwum Państwowe w Lesznie 2009-06-05
Numer Księgi nabytków 1474 z lat 1959 Forma przejęcia korekta ewidencji Stan fizyczny
dobry Rodzaj A Uwagi
- 4. Przejęto do Archiwum Państwowe w Lesznie 2009-06-12
Numer Księgi nabytków 1486 z lat 1951-1974 Forma przejęcia dopływ Stan fizyczny
dobry Rodzaj A Uwagi Sąd Rejonowy w Lesznie
- 5. Przejęto do Archiwum Państwowe w Lesznie 2010-07-22
Numer Księgi nabytków 1638 z lat 1900-1963 Forma przejęcia dopływ Stan fizyczny
dobry Rodzaj A Uwagi Sąd Rejonowy w Lesznie
- 6. Przejęto do Archiwum Państwowe w Lesznie 2010-12-29
Numer Księgi nabytków 1708 z lat [1939] 1950-1971 Forma przejęcia dopływ Stan fizyczny
dobry Rodzaj A Uwagi Sąd Rejonowy w Lesznie
System of arrangement
Układ akt w zespole
- 01 Akta ogólne
- 02 Sprawy karne
- 03 Sprawy cywilne sporne
- 04 Sprawy o uzanienie za zmarłego i stwierdzenie zgonu
Conditions governing access
Other finding aids
Informacje o innych pomocach ewidencyjnych
inwentarz książkowy
Extent
383 j.a. jednostka archiwalna, 1.5 mb. metr bieżący
Genre of the material
aktowe materiały archiwalne - 383 j.a. 1.5 mb.
Extent
0 j.a. jednostka archiwalna, 0 mb. metr bieżący
Keywords
Corporate names: Archiwum Państwowe w Lesznie Sąd Rejonowy w Lesznie
Corporate names: Archiwum Państwowe w Lesznie Sąd Rejonowy w Lesznie
Corporate names: Archiwum Państwowe w Lesznie
Corporate names: Archiwum Państwowe w Lesznie Sąd Rejonowy w Lesznie
Corporate names: Archiwum Państwowe w Lesznie Sąd Rejonowy w Lesznie
Corporate names: Archiwum Państwowe w Lesznie Sąd Rejonowy w Lesznie
Language of the material
???
Record creator
Aktotwórca: Sąd Powiatowy w Lesznie
Inne nazwy twórcy: Sąd Grodzki w Lesznie
Content provider
Archiwum Państwowe w Lesznie
(ul. Solskiego 71, 64-100 Leszno)