#guid
D717CBDD35B14CE5855E59B525D3DFD2
Toegang
Inventaris
Gemeente
Oude IJsselstreek
Archiefvormer
De in deze inventaris beschreven collectie is afkomstig van de heer J.A. Bennink,
in 1924 geboren te Vragender, die van 1947 tot 1987 werkzaam was als bedrijfsvoorlichter
bij de Rijkslandbouwvoorlichtingsdienst. Vanuit deze dienst werd hij toegevoegd aan
ruilverkavelingsprojecten in de voormalige gemeenten Gendringen en Bergh. Hij was
betrokken bij ruilverkavelingsprojecten in Voorst gemeente Gendringen, Stokkum gemeente
Bergh en de Ruilverkaveling Gendringen, die gedeelten van de gemeenten Gendringen
en Bergh omvatte. De collectie, voornamelijk bestaande uit kaarten, had Bennink onder
zich als begeleider van deze projecten. Zo gebruikte hij een aantal kaarten voor voorlichtingsdoeleinden.
De in deze inventaris beschreven stukken zijn per verkavelingsproject geordend. Reeds
in 2007 werd een deel ontvangen. Bij de laatste overdracht van kaarten op 21 maart
2011 werd de in deze toelichting opgenomen informatie mondeling aangeleverd door de
heer Bennink.
Streekverbetering: de ruilverkaveling bracht drastische verandering in de inrichting
van het landschap teweeg. Er werden nieuwe boerderijen gesticht, wegen en sloten aangelegd
en eeuwenoude terreinafscheidingen en perceelsgrenzen, zoals houtwallen, verdwenen.
De verkaveling werd gekoppeld aan een z.g. Streekverbeteringsplan gericht op bedrijfsverbetering
daartoe werd een Streekverbeteringscommissie in het leven geroepen die maandelijks
een informatiebulletin uitgaf getiteld: ‘Van d’n Olden Isselt tot Bargerbos’. Het
Streekverbeteringsplan voorzag in voorlichtingsactiviteiten zoals excursies en faciliteerde
tevens de bouw van veestallen en teelt van bepaalde gewassen, zoals bijvoorbeeld aardbeien
onder Megchelen. Een aantal van deze aspecten werd vastgelegd op dia. Deze dia’s zijn
door bewaargever niet overgedragen.
Ruilverkaveling Gendringen/Bergh
De ruilverkaveling Gendringen(/Bergh) betrof het gebied tussen de Oude IJssel en de
bossen van het Montferland, onder andere delen van de voormalige gemeenten Bergh zoals
landerijen rond Azewijn en Lengel. In 1941 kwamen de eerste signalen van de wenselijkheid
van verkaveling. De eerste behoefte bleek te bestaan in het zogeheten Azewijnse Broek
waar sprake was van een ondoelmatige situatie. Initiatoren waren het waterschap, de
Aartdiocesane Boeren en Tuinders Bond (ABTB) en de Gelderse Maatschappij van Landbouw.
De ongunstige omstandigheden tijdens de Bezetting in de Tweede Wereldoorlog) en belemmerende
factoren in de personele sfeer maakten dat eerst in 1957 bij stemming besloten werd
om te komen tot een verkaveling. De ‘Ruilverkaveling Gendringen’ betrof een ‘wettelijke’
verkaveling hetgeen inhield dat de deelnemers, nadat door stemming besloten was om
tot verkaveling over te gaan, eraan gehouden waren de door de ruilverkavelingscommissie
opgestelde toewijzingen te accepteren. De ruilverkavelingscommissie bestond uit acht
personen, waarvan er steeds één geen stemrecht had, om stakende stemming te voorkomen.
De Ruilverkaveling Gendringen werd in 1969 afgerond.
Deze ruilverkaveling omvatte de blokken:
1) Zeddam - kadastrale gemeente Zeddam sectie E ; Vethuizen - kadastrale gemeente
Zeddam sectie C ; Braamt - kadastrale gemeente Zeddam sectie H ; Wijnbergen - kadastrale
gemeente Zeddam sectie A.
2) Lengel - kadastrale gemeente 's-Heerenberg sectie I ; Zeddam - kadastrale gemeente
Zeddam sectie E ; Azewijn - kadastrale gemeente Zeddam secties I en K.
3) Etten - kadastrale gemeente Etten sectie B, nu kadastrale gemeente Gendringen sectie
M ; Rafelder - kadastrale gemeente Etten sectie B, nu kadastrale gemeente Gendringen
sectie M ; Ziek - kadastrale gemeente Etten sectie B, nu kadastrale gemeente Gendringen
sectie M ; Warm - kadastrale gemeente Etten sectie A, nu kadastrale gemeente Gendringen
sectie N ; Heuven - kadastrale gemeente Wisch sectie G.
4) Gendringen - kadastrale gemeente Gendringen sectie D, nu sectie K ; Varsselder
- kadastrale gemeente Gendringen sectie D, nu sectie L ; Ulft - kadastrale gemeente
Etten sectie C, nu kadastrale gemeente Gendringen sectie M ; Etten - kadastrale gemeente
Etten sectie B, nu kadastrale gemeente Gendringen sectie M.
5) Netterden - kadastrale gemeente Gendringen sectie G, nu sectie H ; Netterdense
Broek - kadastrale gemeente Gendringen sectie F, nu sectie H ; Wieken - kadastrale
gemeente Gendringen sectie D, nu sectie H ; Veldhunten - kadastrale gemeente Gendringen
sectie D, nu sectie L.
6) Wieken - kadastrale gemeente Gendringen sectie D, nu sectie H ; Wals - kadastrale
gemeente Gendringen sectie D, nu sectie H ; Asbroek - kadastrale gemeente Gendringen
sectie E, nu sectie I ; Gendringen - kadastrale gemeente Gendringen sectie D, nu sectie
K ; Megchelen - kadastrale gemeente Gendringen sectie E, nu sectie I.
De blokken 7, 8, en 9 betreffen vergrote uitsneden van de kaarten 3 en 4.
Ruilverkaveling 'Voorst' (Gendringen/Wisch/Dinxperlo)
Deze ruilverkaveling verliep in vergelijking met de meer complexe ruilverkaveling
Gendringen voorspoedig en had plaats in de jaren 1962-1965. Dit project was een zogenaamde
‘vrijwillige ruilverkaveling’ waarbij algehele instemming van de betrokkenen met de
uiteindelijke toewijzingen vereist was.
Voorst - kadastrale gemeente Gendringen sectie C, nu sectie O ; Groot Breedenbroek
- kadastrale gemeente Gendringen sectie A ; Klein Breedenbroek - kadastrale gemeente
Gendringen sectie B, nu sectie R.
Vrijwillige kavelruilen (Stokkum, Braamt)
Evenals de verkaveling in de buurtschap Voorst betrof ook de verkaveling in Stokkum
een vrijwillige. De verkaveling geschiedde in de periode 1974-1983 in zes projecten.
De verkavelingsprojecten kregen de naam van een deelnemer of van de locatie: 1) Stokkum
1974 - 13 partijen, ca. 8 ha; 2) Bod 1977 - 8 partijen, ca. 8 ha; 3) Bod- Tiemessen
1978 - 22 partijen, ca. 79 ha; 4) Polman 1979 - 6 partijen, ca. 5 ha; 5) Veldweg 1983
- 7 partijen, ca. 7 ha; 6) Lengel 1983 - 7 partijen, ca. 7 ha.
Braamt had een eigen verkaveling die zich grotendeels buiten de bemoeienis van J.A.
Bennink afspeelde.
De inventarisatie
Het bestand bestond grotendeels uit grootformaat kaarten, die gebundeld waren opgerold
en in rollendozen opgeborgen. Dit bemoeilijkte de raadpleging en veroorzaakte ingescheurde
randen. Reparaties waren met plakband uitgevoerd, kaartranden met schilders-tape versterkt.
Alle kaarten zijn gevlakt, de tape waar mogelijk verwijderd.
Uit het bestand mocht niet zonder overleg met bewaargever worden vernietigd. Omdat
het merendeels om langjarige projekten gaat, zijn behalve de net-exemplaren ook de
werk-exemplaren van kaarten bewaard en is het bestand niet noemenswaard opgeschoond.
De openbaarheid is niet beperkt. De datering van de documentatie is niet meegenomen
in de datering van het hoofdbestand, omdat deze naderhand is toegevoegd.
Subjects:
Algemeen bestuur en Politiek
Landbouw, Veeteelt en Visserij