#guid
CA5EC1DA03394F2F8525E5EF62AC4B8A
Toegang
Inventaris
Gemeente
Oost Gelre
Geschiedenis
Met betrekking tot de ontwikkelingen binnen de Nederlands Hervormde Kerk heerste er
in de 19e eeuw veel onvrede. In 1834 kwam tot uitbarsting wat reeds jaren bij veel
mensen had geleefd. Er was een grote mate van vrijzinnigheid de kerk binnengeslopen
en velen wilden terug naar de "ware gereformeerde religie". De meest bekende predikant
uit de jaren van de Afscheiding is ds. De Cock uit Ulrum geweest.
De tweede grote afscheiding uit de Nederlands Hervormde Kerk vond plaats in 1886.
In dit verband moet de naam genoemd worden van dr. Abraham Kuijper. Theoloog, politicus
en journalist Kuijper was in die tijd lid van de Amsterdamse kerkenraad. In september
1886 werd met anderen Kuijper uit zijn ambt ontzet in verband met een conflict. Zij
vormden toen de Nederduits Gereformeerde Kerk. Zij noemden zich "dolerend" (=klagend).
Al vrij spoedig na de Doleantie van 1886 voelden de Afgescheidenen en de Dolerenden
dat zij bij elkaar hoorden. In 1892 vormde men de Gereformeerde Kerken in Nederland.
Een klein gedeelte van de Afgescheidenen was het met de samensmelting niet eens en
bleef als Christelijk Gereformeerde Kerk zelfstandig.
In de loop van de 19e eeuw vond dus een aantal keren een "uittocht" uit de Nederlands
Hervormde Kerk plaats. Ik heb niet kunnen ontdekken dat de "Afscheiding" en de "Doleantie"
in Lichtenvoorde hebben geleid tot bedanken voor het lidmaatschap van de Hervormde
gemeente. De Lichtenvoordse gereformeerden waren in die zin betrekkelijke "nieuwkomers".
Zij behoorden kerkelijk bij Aalten. Het bezoeken van kerkdiensten, vergaderingen,
catechisatie en andere bijeenkomsten vergde door de vaak lange reistijden veel van
hen.
In de kerkenraadvergadering van 16 september 1930 vroeg broeder Zeiler, die namens
Lichtenvoorde zitting had in de kerkenraad, hiervoor aandacht, door aan te dringen
op het laten rijden van een autobus op kosten van Aalten. De kerkenraad voelde hier
niets voor en ook op een vraag van broeder Te Winkel uit Barlo naar de mogelijkheid
om in Lichtenvoorde kerkdiensten te houden werd negatief gereageerd.
Toch werd enige tijd later aan Te Winkel en Zeiler opgedragen om de mogelijkheid te
onderzoeken om in Lichtenvoorde diensten te houden.
Dankzij de medewerking van burgemeester Van der Laar van Lichtenvoorde kon op zondag
19 april 1931 de eerste dienst worden gehouden in een tot gymzaal verbouwd schoollokaal.
Voorganger in deze feestelijke dienst was ds. Delleman uit Aalten. Voor de begeleiding
van de samenzang was door het hoofd van de Christelijke School, F.E. van Velden, een
huisorgel beschikbaar gesteld.
Reeds in 1932 werd een commissie samengesteld die de bouw van een eigen lokaliteit
moest onderzoeken. Men ging met grote voortvarendheid te werk en "De Vereniging Kerkbouw",
die op 3 februari 1933 werd opgericht, kon al snel opdracht geven tot de bouw van
een kerkgebouw aan de Nieuwe Maat. Begroting en bouwtekening werden gemaakt door de
Aaltense aannemer H.J. Wikkerink. De Vereniging Kerkbouw werd geleid door de wijkpredikanten
Gerritsma en later Veenhuizen.
Op 28 augustus 1933 kon het gebouw in gebruik worden genomen. Voorganger was wederom
Ds. Delleman uit Aalten.
In 1943 werd een verzoek gericht aan de kerkenraad om een hulpprediker te benoemen
die, onder verantwoordelijkheid van Aalten, te Lichtenvoorde werkzaam zou kunnen zijn.
Als eerste was van 20 maart tot 5 juli 1943 in Lichtenvoorde als hulpprediker werkzaam
kandidaat Stam. In september 1943 werd kandidaat C.F.T. Rijper in de functie benoemd.
De institutionalisering van de Gereformeerde Kerk Lichtenvoorde vond plaats op zondag
5 december 1943 in de morgendienst en als eerste predikant werd op 30 januari 1944
ds. Rijper bevestigd.
In 1957 werd een jeugdgebouw "De Adelaarswiek" achter de kerk gerealiseerd.
In 1967, toen men weer in een beroepingsprocedure was verwikkeld, besloot de classis
dat alle vacante kerken die hulpbehoevend waren, het beroepingswerk moesten stopzetten
om besprekingen met naburige gemeenten te beginnen teneinde te komen tot een taakverdeling
waarbij grotere gemeenten werk zouden overdragen aan kleinere. Hiermee zou dan de
hulpbehoevendheid verdwijnen.
Deze besprekingen verliepen moeizaam, maar de oplossing kwam door het feit dat de
Stichting Gezinsvervangende Tehuizen te Aalten de predikant van Lichtenvoorde vroeg
om de geestelijke verzorging van de tehuizen op zich te nemen.
Na een periode van "samen-op-weg" met de Hervormde Gemeente, werd per 1 juli 2007
de "Protestantse Gemeente Lichtenvoorde" een feit.
Openbaarheid
Er zijn geen aanvullende beperkingen aan de openbaarheid gesteld. Onderzoekers onderwerpen
zich aan het bezoekersreglement van de archiefbeheerder. Hierin staat onder meer:
"De bezoeker mag eventuele gegevens betreffende nog levende personen uit de hem aangereikte
archiefbescheiden uitsluitend verwerken voor historische, statistische of wetenschappelijke
doeleinden. Ook mag niets worden gepubliceerd of op andere wijze openbaar gemaakt,
waardoor de belangen van nog levende personen evenredig kunnen worden geschaad."
Lijst van predikanten
C.P.T. Rijper, 30 januari 1944 - 8 september 1946
R. Strijker, 8 juli 1951 - 11 december 1955
H.Th. van Reenen, 8 januari 1956 - 8 mei 1960
F. de Jong, 10 juli 1960 - 1 maart 1964
J. Vos, 9 augustus 1964 - 21 september 1969
A.A. Nottelman, 12 november 1972- 1 augustus 1976
D. Pruiksma, 17 oktober 1976 - 24 juni 1984
D. van Alphen - Ubbens, 28 april 1985 - 28 oktober 1990
G.E. Bonda, 5 april 1992 - 22 juni 1997
M. Bouwman - Lasseur, 10 januari 1999 - 30 juni 2007 (daarna Protestantse Gemeente
Lichtenvoorde)
Het archief
Het archief werd in 2006 onder het beheer van het Streekarchivariaat Regio Achterhoek
gesteld, na te zijn bewerkt en opgeschoond door mevrouw Gillissen. Het archief werd
geplaatst in de archiefbewaarplaats van de gemeente Oost Gelre te Lichtenvoorde. Het
betreft een bewaargeving en de omvang van het archief is 4,50 meter.
Literatuur
Gereformeerde Kerk Lichtenvoorde, 1943-1983, [Lichtenvoorde, 1983]
Nijman, H.G., De Gereformeerde Kerk te Lichtenvoorde, In: De Lichte Voorde, periodiek
van de Vereniging voor Oudheidkunde te Lichtenvoorde, nr. 54, april 2007, bl. 7
Schokkin, E., Tijd die we ons gunden. Gereformeerde Kerk Lichtenvoorde, 1933-2007,
Lichtenvoorde, 2008
Lichtenvoorde, 2007/2008
H.G. Nijman
Subjects:
Religie en Levensbeschouwing
Kerkenraad van de Gereformeerde kerk Lichtenvoorde
Raad van Kerken Lichtenvoorde