#guid
6DB1740C937B4006925190F8712BA22F
Beperking
50 jaar gesloten
Toegang
Inventaris
Gemeente
Doetinchem
Geschiedenis
De kerk en de kerkelijke gemeente
(Ontleend aan "Historie van de Gereformeerde Kerk te Doetinchem 1899-1985", Doetinchem,
1985)
De christelijke afgescheiden gemeente was een nieuwe verschijning op het Doetinchemse
kerkelijke erf. De leden, afkomstig uit de kring van de "kleine luyden", begonnen
in 1859 met de bouw van een eigen kerkje aan de Heezenpoort. Ds. Bulens uit Varsseveld
verrichtte in 1860 de inwijding. Aanvankelijk had men geen eigen voorganger. In 1862
werd Ds. J. van Dijk Mzn beroepen.
Predikant J. van Dijk werd in 1869 op aandrang van de synode afgezet. Voordien verbrak
hij het kerkverband en bleef met een groot deel van zijn gemeente voortbestaan als
Nederlands Hervormde Zendingsgemeente. In het tijdvak 1869 tot 1899 bestond er in
Doetinchem geen Gereformeerde Kerk.
In 1898 werd een kerkgebouwtje aan de Nieuweweg in gebruik genomen. Er werden ouderlingen
en diakenen gekozen en daarme was de kerk geïnstitueerd, feitelijk voor de tweede
keer. Op 1 januari 1900 bedroeg het aantal leden 57.
In 1916 werd de kerk vergroot met een aanbouw van vijf meter.
In 1946 telde de kerk 650 leden.
In 1949 werd het 50-jarig bestaan van de kerk gevierd. Hieruit moet woren afgeleid
dat de stichting werd gedateerd in 1899 en dat de aanloop van 1860 tot 1869 buiten
beschouwing werd gelaten.
In 1950 werd het kerkgebouw wederom vergroot, ditmaal met 6 meter. In 1952 werd grond
gekocht aan de Holterweg, hoek Meestersstraat. In 1954 werd afscheid genomen van het
kerkgebouw aan de Nieuweweg en werd het nieuwe kerkgebouw in gebruik genomen.
In 1967 kregen de leden, woonachtig in Zelhem, een kerkgebouw "De Rank". Zelhem vormde
al vanaf 1899 als wijkgemeente één geheel met Doetinchem en men beschikte ook vóór
1963 over een eigen gebouwtje. In de jaren 1966/67 werd het oude gebouwtje afgebroken
en een geheel nieuw kerkgebouw gesticht. Tijdens de sloop- en bouwperiode werd gekerkt
in de hervormde kerk.
In de jaren '60 werd de gemeente in twee wijken gedeeld.
In 1969 was een eerste bespreking op kerkenraadsniveau met de hervormde gemeente.
In 1970 zijn er de eerste contacten met de Evangelisch-Lutherse predikant Van Dunnewold.
Deze wordt in datzelfde jaar als predikant bevestigd. Daarmee komt een Lutherse predikant
bij de Gereformeerde Kerk.
Hiermee was de basis gelegd voor een fusie die in de nieuwe eeuw de Protestantse Gemeente
zou vormen.
Onder het kerkelijk ressort van Doetinchem behoorde ook 's-Heerenberg. Veel leden
kerkten daar al in de hervormde kerk. Daardoor ontstond het zogenaamde gast-lidmaatschap
met de hervormde gemeente te 's-Heerenberg.
Sinds 1 oktober 1981 werkten de gereformeerden in Zelhem samen met de hervormden in
de vorm van een federatie.
In 1980 werd een rapport van de Planning en Organisatie Commissie (POC) ten uitvoer
gebracht: er ontstond een kerkenraad voor algemene zaken (KAZ), 3 wijkraden, het smal
moderamen trad in werking en een herindeling van de secties kreeg zijn beslag. Zelhem
kreeg een eigen wijkraad (3).
De verenigingen
Op 18 september 1904 werd de jongelingsvereniging "Luctor et Emergo" opgericht.
Ca. 1915 werd de knapenvereniging "Rehoboth" opgericht. In de jaren '50 werd de naam
"Knapenvereniging" gewijzigd in "Jongensclub".
Op 16 november 1927 werd de Meisjesvereniging "Zonder strijd geen kroon" opgericht.
Van de Meisjesvereniging "Het Mosterdzaadje" ontbreken gegevens over de oprichting.
Uit mondelinge overlevering blijkt dat de geschiedenis van "Het Mosterdzaadje" synchroon
liep met die van de knapenvereniging.
In 1983 ging een vernieuwde Gereformeerde Jongeren Vereniging van start.
De "Jeudcentrale" is een in 1941 opgericht overkoepelend orgaan voor het gehele jeugdwerk,
voortgekomen uit de ouderverenigingen van de Knapen- en Meisjesvereniging.
Het archief
Bij het archief bevond zich bij de overdracht een lijst van archiefstukken. Bij de
ordening van het archief is deze lijst als basisgegeven gebruikt. Soms werden bundels
documenten aangetroffen die elkaar overlappen. Deze zijn intact gehouden zoals ze
werden aangetroffen. Dit is onder meer het geval bij de series ingekomen brieven.
[NOTE Bijvoorbeeld inv. nrs. 27, 28, 29, 30] In sommige gevallen zijn de beschrijvingen
overgenomen van de oorspronkelijke verpakking. [NOTE Bijvoorbeeld inv. nr. 39]
Het archief werd bij het Achterhoeks Archief in bewaring gegeven. De omvang bedraagt
4,75 strekkende meter.
Doetinchem, juni 2009
H.G. Nijman
Openbaarheid
Stukken jonger dan 50 jaar zijn niet openbaar. Het college van kerkvoogden van de
Protestantse Gemeente Doetinchem kan hierop ontheffing verlenen. Door genoemd college
is het verlenen van deze ontheffing opgedragen aan de streekarchivaris.
Lijst van predikanten
J. van Dijk
Ubbers
Doornbos
A. Huisman
M.A. van Pernis
J.T. Meesters
C.H. Appelo
E.J. Wassink
C. Kamper
E. de Vries
P.H. Steenhuis
G.W. van Dunnewold
J.M. Bloemkolk
H. de Boer
F. de Jong
A.G.E. Klap
L. Buitenhuis
Subjects:
Religie en Levensbeschouwing
Kerkenraad van de Gereformeerde Kerk Doetinchem
Jongelingsvereniging 'Luctor et Emergo' Doetinchem
Comité Christelijk Militair Tehuis Doetinchem
Gereformeerde Knapenvereniging 'Rehoboth' Doetinchem
Meisjesvereniging 'Zonder Strijd geen Kroon' Doetinchem
Jeugdcentrale Doetinchem
Meisjesclub 'Het Mosterdzaadje' Doetinchem